MENÜ

Yeme Bozukluğu Nedir ve Nasıl Oluşur?

Yeme Bozukluğu Nedir ve Nasıl Oluşur?

Yeme bozukluğu sağlık açısından tehdit oluşturabilecek, düzensiz yeme alışkanlıkları geliştirilen bir psikolojik sorundur. Sonucunda fiziksel problemlere de yol açtığı bilinse de kökeninde psikolojik durumlar yatar. Görüntüde kişi sadece bedensel imajı ve yiyecekler ile uğraşıyor gibi dursa da aslında yeme bozukluğu kişinin baş edemediği durumlara bir tepki olarak doğar.

 Daha çok kadınlarda görüldüğü bilinse de, hem kadın hem erkeklerde görülen bir bozukluk olarak son senelerde erkeklerde de artış göstermiştir. 

Yeme bozukluğuna sahip bireylerin davranışlarında yeme bozukluğunun türüne göre değişkenlik görülebilir. Kişi ya yiyecek alımını çok fazla kısıtlar, ya da kişi önlenemez derecede kontrolsüz şekilde fazla yiyecek tüketimine başvurur. 

Yeme bozukluğu yaşayan kişiler damgalanma korkusu ile yaşadığı durumu saklama eğiliminde olabilirler. Toplum içerisinde bir hastalıktan ziyade ‘takıntı’ olarak bakıldığı için kişilerin çoğu yaşadıkları durumu saklama eğiliminde olabilir. Bu yüzden dışarıdan fark edilmesi, anoreksiya hariç, zor olabilir. Kontrol altına alınmayan yeme bozuklukları zaman içerisinde ciddi sağlık problemlerine yol açabildiği bilinmektedir. 

Yapılan araştırmalara göre yeme bozukluğunun oluşmasında tek bir faktörden ziyade çeşitli durumlar etkili olmaktadır. Genetik yatkınlıklar, çevresel faktörler, travma, toplum baskısı, sosyal medya da bu faktörlere dahildir. Özellikle de günümüzde sosyal medyada kendini daha iyi gösterme eğilimi ve topluma kabul edilme isteği ile kişiler zayıflığın doğrudan güzellik/ yakışıklılık ve mutlulukla ilişkilendirmesi de baskın problemlerden biridir. Öte yandan yine yapılan araştırmalar yeme bozukluklarının oluşumunda mutluluk hormonları olarak bilinen serotonin ve dopamin salgısının da etkili olabileceğini göstermiştir. 

Ayrıca yeme bozukluğu kişilerin savunma mekanizması olarak da ortaya çıkabilir.

Yeme Bozuklukları Türleri

  1. Anoreksiya Nervoza: Kişinin kilo almaktan aşırı derece korku geliştirmesi ve beden algısının bozulması sonucunda oluşur ve kişi sağlığını tehdit edecek derecede zayıflar.

  2. Bulumia Nervoza: Kişinin kontrolsüz şekilde yemek yemesi sonucunda kilo alma korkusu ile bu yiyecekleri çıkartması, veya fazla yemeyi telafi etmesi ile oluşur.

  3. Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu: Kişinin mideyi rahatsız edecek miktarda, kısa süre içerisinde yiyecek tüketmesi ve bunu alışkanlık haline getirmesiyle oluşur.

  4. Kaçıngan/ Kısıtlayıcı Yeme Bozukluğu: Kişinin yemek yemekten katı bir şekilde kaçınması ve yetersiz beslenmesi sonucunda oluşur.

  5. Obezite: Kişinin sağlığını tehdit edecek derecede vücudunda yağ kütlesinin birikmiş olmasıdır.

  6. Pika: Kişinin besin değeri olmayan yiyecekleri tüketmesidir. Bu yiyecekler genellikle tırnak, saç, çimento gibi besin değeri olmayan yiyeceklerdir. 

  7. Gece Yeme Sendromu: Kişinin uykudan uyanıp yemek yediği bir bozukluktur.

  8. Ruminasyon (Geviş Getirme): Kişinin çiğnediği ve yuttuğu yiyeceği yeniden getirerek ağız içerisinde tutmasıdır. Toplum içerisinde geviş getirme olarak da bilinir.

  9. Ortoreksiya: Kişinin sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenmeye dair takıntılı düşünceler ve yoğun düşünme ve davranış sergilediği bir yeme bozukluğudur.

31.01.2024

Diğer Yazılar